انواع وسایل و تجهیزات ارتودنسی

در درمان فک و دندان ها توسط ارتودنسی از وسایل متفاوت برای تغییر شیوه رشد استخوان‌های فک استفاده می‌شود که بریس به تنهایی برای اصلاح کامل مشکل کافی نیست و چنانچه لازم باشد از تجهیزات دیگری برای حرکت دادن دندان‌ها استفاده می شود که در ادامه به توضیح کامل آنها می پردازیم.

 

سیم (Archwire)

برای حرکت دادن دندان‌ها سیم فلزی به براکت‌ها وصل می‌شود. سیم ارتودنسی سیمی محسوب می شود که به شکل قوس دندانی حالت داده می‌شود و در بریس به عنوان منبع نیرویی به کار برده می‌شود که ناهنجاری‌ها را اصلاح می‌کند و دندان‌ها را در موقعیت صحیح و مناسب خود قرار می‌دهد.

 

باند (Band)

گاهی اوقات یک حلقه فلزی روی دندان قرار داده می‌شود تا قسمت هایی از بریس را نگه دارد. متخصص ارتودنسی از محکم بستن باند دور دندان هدف‌های بسیاری را دنبال می‌کند که می توان به موارد زیر اشاره کرد. نخست این که باند از دندان در برابر پوسیدگی محافظت می‌کند. دوم این که از باند ارتودنسی به عنوان نگهدارنده اتصالات وسایل متفاوت ارتودنسی استفاده می‌شود و گاهی هم برای اعمال فشار ارتوپدی نیز به کار برده می‌شود.

 

 

براکت (Bracket)

براکت‌ها مدول‌های سرامیکی یا فلزی کوچکی می باشند که روی هر دندان چسبانده می‌شود. این ابزار در حرکت دادن دندان‌ها همچون راهنما عمل می‌کنند و سیم قوسی را در جای خود نگه می‌دارند، براکت‌ها سیم قوسی را روی هر دندان نگه می‌دارند. سیم ارتودنسی به خوبی شیار قرارگیری براکت را در برمی‌گیرد. براکت یا با سیمان مخصوص دندانپزشکی روی دندان ها چسبانده می‌شود یا از باند برای قرارگیری آن استفاده می‌شود.

 

هوک (Hook)

هوک یا قلاب اتصال کوچکی روی براکت محسوب می شود که به کش (رابر بند) متصل می‌شود. هوک به آسانی فنرهای مارپیچی بسته یا هر گونه اتصال جانبی دیگر را محکم نگه می‌دارد که می‌توان آن را بر روی سیم در داخل یا خارج دهان قرار داد.

 

فنر مارپیچی (بسته/ باز) – Spiral spring

فنر مارپیچی برای حفظ، باز کردن یا بستن فاصله بین دندان‌ها، بین براکت‌ها و روی سیم قوسی قرار گرفته می شود.

 

باکال تیوب (Headgear tube)

باکال تیوب قطعه فلزی کوچکی می باشد که روی باند قرار گرفته و دور دندان آسیا چسبانده می‌شود. باند دندان آسیا شیارهایی دارد که سیم ارتودنسی، لیپ بامپر (ضربه‌ گیر لب)، فیس‌ بو و سایر تجهیزات مورد استفاده برای حرکت دادن دندان‌ها را نگه می‌دارد.

 

کش ارتودنسی

کش ارتودنسی تناسب دندان‌های بالا و پایین را بهبود می‌ بخشد. کش ارتودنسی را باید مطابق دستور متخصص استفاده کرد تا اثر لازم را به جای بگذارد.

 

هربست

هربست وسیله‌ای می باشد که با هدف اصلاح بایت، بهبود ظاهر و نیمرخ بیمار ایجاد شده است. اگر دندان‌های جلوی بیمار تا روی لب پایین آمده باشد، بریس به تنهایی نمی‌تواند نقص را اصلاح کند. در این حالت هربست به دندان‌های آسیا وصل می‌شود. هربست از لوله کشویی تشکیل شده است که به هر دو فک بالا و پایین متصل می باشد.

 

وسیع کننده کام

وسیع کننده کام یا پالاتال اکسپندر برای عریض کردن فک بالا به کار برده می‌شود تا دندان‌های بالا و پایین به درستی روی یکدیگر قرار بگیرد.

 

 فیس ماسک

از فیس ماسک برای درمان بیمارانی استفاده می‌شود که دندان‌هایشان در حالت دیپ بایت قرار دارد، به معنای اینکه دندان‌های بالا جلوتر از دندان‌های پایین می باشد. فیس ماسک فشار رو به داخل ملایمی را به دندان‌های بالا وارد می‌کند تا از رشد رو به جلوی بیشتر فک و دندان‌های بالا پیشگیری کند. در مقاله فیس ماسک به تفضیل درباره این دستگاه صحبت کرده ایم.

 

فیس ماسک کششی معکوس

فیس ماسک کششی معکوس برای درمان افرادی به کار برده می‌شود که دندان‌هایشان در حالت آندربایت قرار دارد، به معنی اینکه دندان‌های پایین جلوتر از دندان‌های بالا می باشد. این نوع فیس ماسک فشار رو به بیرون ملایمی را به فک و دندان‌های بالا وارد می‌کند تا آنها را رو به سمت جلو ببرد.

پلاک دوقلو

پلاک دوقلو دیپ بایت را با رو به جلو بردن فک پایین و محدود کردن رشد رو به جلوی فک بالا کاهش می‌دهد. این پلاک متحرک برای بیماران جوان‌ تر و کودکان در حال رشد توصیه می‌شود و باید مدت ۱۲ تا ۱۸ ماه از آن به صورت مداوم استفاده شود.

 

نگهدارنده (پلاک متحرک)

نگهدارنده‌های متحرک یا ریتینر مورد استفاده دارای فنر یا پیچ (اسکرو) گسترش دهنده یا ترکیبی از این دو می باشند و برای جابجا کردن دندان‌ها به سمت موقعیت مورد نظر خود به کار برده می‌شوند.

 

جدا کننده یا فضا نگهدار

جداکننده‌ها حلقه‌های کشی کوچکی می باشند که بین دندان‌ها قرار داده می‌شوند تا فاصله بین آن‌ها حفظ شود و بتوان باند ارتودنسی را در جلسات بعد در این فضا قرار داد. جداکننده قبل از قرار دادن باند خارج می‌شود. به همین دلیل خوردن غذاهای چسبناک، استفاده از نخ دندان یا خلال دندان در زمان وجود جداکننده بین دندان‌ها دشوار می باشد.

 

هربست (HEBST)

هربست (Herbst) ابزاری می باشد که از طریق فشار دادن فک پایینی به سمت جلو و دندان‌های آسیاب بالایی به طرف عقب، موجب کاهش شدت عارضه اوربایت می‌شود. این وسیله ثابت اغلب برای جوانان و نوجوانان کاربرد دارد و باید به مدت حدود 12 تا 15 ماه در دهان به صورت مداوم باقی بماند.

پوزیشنر

از پوزیشنر ( Positioner ) به موجب کامل کردن جا به‌ جایی دندان‌ها در اواخر دوره درمان ارتودنسی شما استفاده می‌شود. در صورت استفاده صحیح و همکاری کامل با متخصص ارتودنسی، شما مخاطبان گرامی فقط به مدت 4 تا 8 هفته نیاز به استفاده از پوزیشنر خواهید داشت.

 

هدگیر

متخصص ارتودنسی از هدگیر برای بیمارانی استفاده می‌کنند که لازم می باشد سرعت رشد فک‌های آنان کاهش داده شود. هدگیر معمولا به شکل یک تسمه یا نوار پلاستیکی می باشد که دور سر بیمار قرار می‌گیرد و به یک سیم فلزی در جلوی دهان او وصل می‌شود. این وسیله موجب کند شدن سرعت رشد فک می‌شود و دندان‌ها را در موقعیت صحیح خود نگه می‌دارد تا فک‌های بالا و پایین به بهترین صورت بر روی هم منطبق شوند. از هدگیر برای درمان بیمارانی استفاده می‌شود که با مشکل اوربایت، به معنی جلوتر بودن فک بالایی نسبت به فک پایینی و یا آندربایت، به معنی جلوتر بودن فک پایینی نسبت به فک بالایی، مواجه هستند. هدگیر به آرامی بر روی دندان‌ها فشار وارد می کند و مانع از رشد بیشتر دندان‌ها و فک بالایی شما به طرف جلو می‌شود.

 

متخصص ارتودنسی در کرج